Thời gian qua, dư luận xã hội khi đề cập đến công tác đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông thường có cách nhìn không mấy thiện cảm.
Về tiến độ thì đa phần không đảm bảo kế hoạch, nhiều công trình kéo dài lê thê từ năm này sang năm khác. Với chất lượng thì nhiều tồn tại, khiếm khuyết, vừa làm đã hỏng, bong tróc. Giá thành công trình thường đội lên cao, phải điều chỉnh, bổ sung, gây lãng phí ngân sách nhà nước.
Tất cả những điều này có phản ánh khách quan và đúng thực chất về bức tranh tổng thể của công tác đầu tư xây dựng giao thông?
Tại một cuộc họp mới đây về vấn đề này, một chuyên gia đầu ngành, từng gắn bó lâu năm với công tác đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông nêu ra nhiều vấn đề rất đáng lưu tâm. Trước hết, XDCB giao thông là lĩnh vực mở đường, những người làm giao thông, đặc biệt là công nhân, thợ cầu đường vẫn thường gọi là “phu đường”, là nghề hết sức vất vả, nặng nhọc và đối mặt với nhiều hiểm nguy, tai nạn rình rập.
Hàng chục năm qua, cả trong hai cuộc kháng chiến cứu nước và thời bình, những lúc đất nước còn hạn chế về nguồn lực, vốn liếng khó khăn, những cán bộ, công nhân ngành GTVT vẫn nỗ lực, vượt qua nhiều trở ngại để xây dựng, đưa vào khai thác hàng loạt tuyến giao thông quan trọng, góp phần không nhỏ để đất nước phát triển, tiến lên hiện đại.
Nếu nói riêng về chất lượng, thì phần lớn các công trình đưa vào khai thác đều đảm bảo chất lượng. Hiện chưa có số liệu thống kê chính xác, nhưng chắc chắn tỷ lệ công trình có chất lượng đạt yêu cầu, phát huy hiệu quả tốt khi đưa vào khai thác phải tới 90%. Còn lại chỉ 10% là các công trình có tồn tại, khiếm khuyết. Hơn nữa, những hư hỏng, tồn tại chỉ ở một số điểm nhất định mà không phải toàn bộ công trình. Tiến độ công trình cũng có nhiều dự án vượt xa kế hoạch.
Việc một số công trình chậm cũng do nhiều nguyên nhân không phải trực tiếp do ngành GTVT mà liên quan đến nhiều địa phương, cơ quan chức năng như GPMB, cơ chế bất cập... Giá thành của các dự án đâu phải lúc nào cũng đội lên. Không ít dự án ngay từ khi đấu thầu đã giảm được đáng kể tổng mức đầu tư và còn một lượng vốn dư lớn để đầu tư các công trình khác. Hơn nữa, việc đội giá cũng một phần không nhỏ xuất phát từ việc quy định hiện nay còn nhiều bất cập, nhất là khi đấu thầu không được vượt quá giá trần, nhiều khi không theo giá thị trường, khiến các nhà thầu phải đấu thầu giá thấp, sau đó trượt giá, biến động giá lại phải điều chỉnh.
Vậy vấn đề vì sao hễ nhắc đến các dự án giao thông dư luận lại không có cái nhìn thiện cảm, điều này do nhiều nguyên nhân nhưng có phần không nhỏ của chính những người làm công tác XDCB giao thông. Việc thông tin về các dự án, công trình trong thời gian qua chưa nhiều và chưa được chủ động. Nhiều cơ quan, đơn vị còn che giấu và “bế quan” với các phương tiện thông tin đại chúng.
Điều này khiến những vấn đề liên quan đến các dự án, công trình nhiều khi bị hiểu sai lệch hoặc biến tướng, thậm chí quy chụp. Chính vì vậy, công tác thông tin, tuyên truyền về các dự án cần có sự thay đổi theo chiều hướng công khai, minh bạch và chủ động hơn. Chỉ có như vậy, những nỗ lực, truyền thống, thành tựu của công tác XDCB giao thông mới đến gần hơn với dư luận và nhân dân cả nước.
(theo báo giaothongvantai.com.vn ngày 24/9/2012, tác giả Nguyễn Thắng)
|